İngiliz Oranları Ve İddaaİddaa ihalesi sürecinde gözlemlemiş olduğum bir samimiyetsizliği paylaşmak isterim sizlerle. Bahismedya’daki haberleri yakından takip eden okurlar hatırlar mutlaka. İddaa’nın önümüzdeki 10 yıl süresince devam ettirilecek olan işletmesine talip olan Lottos ortak girişiminin Ladbrokes cephesine baktığımızda bu şirketin dünyada hizmet vermekte olduğu bütün ülkelerde tekellere karşı ciddi bir mücadele içinde olduğunu görüyoruz. Bu mücadele kimi ülkelerde mahkemelere dahi taşınmış durumda.
Peki Ladbrokes bunu nerelerde ve nasıl yapıyor?
Ladbrokes’un İsveç’teki reklam kampanyasında kullanmakta olduğu slogan “Svenska Spel, Engelska Odds” şeklindedir. Bunun anlamına varılabilmesi için önce İsveç’teki bahis tekelinin adının Svenska Spel olduğunu hemen hatırlatalım. Svenska Spel’i doğrudan Türkçe’ye çevirdiğinizde İsveçce Oyun/İsveç Oyunu şeklinde bir isim ile karşılaşıyorsunuz. Sloganın Svenska Spel şeklinde başlayarak İsveç’lilere hemen ülkedeki bahis tekelinin adını çağrıştırıyor. Sloganın ikinci kısmı olan Engelska Odds ifadesinde ise mesaj tamamlanıyor. “English Odds” diyorlar yani Türkçe’si İngiliz Oranları. Her bahis tekelinin sorunu olan düşük oranlar gerçeği Svenska Spel’de de mevcut olduğundan Ladbrokes, Svenska Spel’i İsveç’teki en büyük gazeteler ve televizyonlar üzerinden yaptığı yayınlarla bu şekilde vuruyor. Çünkü, yerel monopolün kullandığı oranların tüketici açısından en ufak bir cazibesi yok. Oranların İsveçce’sinin ne kadar bozuk olduğunu Svenska Spel de dahil herkes biliyor. Bu nedenle Ladbrokes, bahis oranlarının İsveç’li değil ancak İngiliz olduğunu söyleyerek tüketicilere “İsveç Oyunu’nun” İngiliz oranlarıyla oynanabileceği duyurusunu yapıyor.
Peki bu reklam yasal sorunlara yol açmıyor mu?
Ladbrokes şirketinin Avrupa’nın birçok ülkesinde olduğu gibi İsveç’te de büroları mevcut. Bu reklam kampanyalarını hazırlayan “aracı” firmalar da İsveç’te bulunuyor. Yasal detaya girmeden mevcut durumu aktarmak istiyorum ama buradaki yasal detayların dahi ayrı bir makale konusu olduğunu belirtmek isterim. Svenska Spel Ladbrokes’a bu kampanyayla ilgili olarak dava açmış bulunuyor. Ladbrokes ise bu davadan çok memnun. Çünkü hem Svenska Spel kelimesinin kimsenin “tekeline” ait olamayacağını biliyor (gerçekten basit bir ismi var Svenska Spel’in ve herhangi bir yerde kullandığınızda ille de o bilinen Svenska Spel markasından bahsediyor olmak zorunda değilsiniz) hem de yaptıkları açıklamada bu konunun yasal bir zemin bulmuş olup bahis tekellerine karşı haklılıklarını dile getirmek ve kanıtlamak adına bulunmaz bir fırsat olduğunu düşünüyorlar.
Ladbrokes başka nerelerde tekellerle uğraşıyor?
Hali hazırda aynı reklam kampanyasının Danimarka marketine uyarlanmış hali de mevcut. Hatta aynı televizyon reklamı Danca olarak yayınlanmakta. Reklam sloganı ise “Danske spil, Engelske odds” halini almış. Danimarka, İsveç’e göre monopolünü korumaya daha az meğilli olduğu için şu an bildiğimiz kadarıyla bu konuda yasal bir kovuşturma başlatılmış değil.
Bu reklamlara internette yapacağınız basit aramalardan sonra ulaşabilirsiniz. Tabii şu anda erişimi engellenmiş halde olan Youtube’a girebilmenin yollarını bir şekilde bulmuş olmanız gerekiyor…
Buraya kadar alkış…Peki Ladbrokes ülkemizde ne yapıyor?
Değinmek istediğimiz noktalara dikkatinizi çekmeden önce bir kez daha dile getirmemiz gereken önemli bir bilgi var. İddaa ihalesinin sonucu nasıl olursa olsun bu oyun aynı şekilde oynanmaya aynen devam edecektir (Sonradan yapılacak geliştirmelerle farklı spor dalları bu oyuna eklenebilir ancak anlatmak istediğim bu değil). Yani Ladbrokes firmasının da içinde bulunduğu ortak girişim bu ihaleyi alacak olursa hiçkimse Ladbrokes’un internet sitesine üye olarak bahis oynamaya başlamayacaktır. Veya hergün girmekte olduğunuz Bilyoner.com veya Nesine.com sitelerinde herhangi bir değişiklik görmeyeceksiniz. Bu ihale sadece İddaa’nın yeni dönemdeki işletmecisini belirlemeye yöneliktir. Yapılmakta olan ihale İddaa oyunun ihalesidir ve her ne şekilde olursa olsun hali hazırda sunulmakta olan formatın dışına çıkan herhangi bir firma yasaları çiğnemiş olur. Spor Toto’nun verdiği bahis oynatma lisansı sadece İddaa oyununu oynatabilme lisansıdır. Dilediğiniz gibi bahis oynatabilme lisansı değildir. Bu bilgi kirliliği ortamında aşağıdaki mesajlarımızın daha iyi anlaşılabilmesi için bu noktaları da tekrar vurgulamak istedik. Gelelim söylemek istediklerimize…
Türkiye’deki yasal koşulların farkındayız ve Ladbrokes’tan Türkiye’de de dünyanın kimi pazarlarında girmiş olduğu mücadeleye benzer bir mücadeleye girmesini beklemiyoruz. 5583 numaralı meşhur yasa çıktıktan sonra Ladbrokes online operasyonları dahilinde Türkiye’den müşteri kabul etmeyi durdurmuş bir kurumdur. Buna da neden bizi bırakıp gittiniz diyecek halimiz yok. Fakat benim cevabını samimi olarak merak ettiğim bir soru var.
Dünyada tekellerin yıkılmasına karşı yürütülmekte olan mücadelenin önemli kalelerinden olan Ladbrokes, neden Türkiye’de dünyadaki tekellerin en acımasızı olma yolunu seçmiştir? Dünyada tüketicileri kendisine böylesine mecbur bırakmış başka bir tekel daha yoktur.
Bence hepimizin bu soru üzerinde düşünmesi gerekiyor.
Türkiye’deki tüketicilerin kişilik hakları hiçe sayılarak yapılmakta olan birçok anti demokratik uygulama hala devam ettirilmektedir. Türkiye’deki her “bireyin” sahip olduğu kredi kartları “kumar” işlemlerine kapatılmıştır. Bu nedenle “bireyler” dünyada belirli bir saygınlığı olan herhangi bir bahis sitesine para yatıramamaktadırlar. Bir yolunu bulup para yatırmış olan kişiler para çekecek oldukları zaman bankaları tarafından tespit edilmesi halinde bu şirketlerden gelen paraları teslim alamamaktadırlar. Bu anti-demokratik ve totaliter dayatmaların temel nedeni İddaa isimli oyundur. Ve İddaa sırf bu uygulamalar nedeniyle alıcılarına karşı daha “değerli” hale getirilmiştir. Ladbrokes başka ülkelerde bu anlayışın çok daha yumuşatılmış halinin karşı tarafında iken, Türkiye’de nasıl olur da bu saygısızlıkta işleyen bir düzeneğin ana odaklarından biri haline gelmek istemektedir?
İhalenin cazibesini oluşturan bu “değerler” mi ihaleye çekmiştir Ladbrokes’u? Bize haksızlık yapılarak değeri artırılmış olan bir ürünün sonradan yine bize pazarlanmak üzere bu koşullarla satılıyor olması ne kadar da hazindir.
Ladbrokes, “İngiliz oranlarını” neden Türkiye sınırlarının dışında bırakacak oluşumların içinde yer almaktadır? İngiliz oranlarını 2007 Mart ayında Türkiye’deki tüketicilere kapatmış olan Ladbrokes, nasıl olmuş da aktif kampanya sloganını hiçe saymış ve Türkiye’deki yöneticilerin tüketicilerine layık görmüş olduğu bu sıfatsız oranlara ilgi duymuştur?
Başka ülkelerde mahkeme salonlarındaki savunmalarında tekellerin haksızlığını herkese anlatmak için sabırsızlanan Ladbrokes eğer Türkiye’de tekel olursa, o savunmaların hukuki geçerliliği hangi gezegen üzerinde söz konusu olabilir?
Elbette bu bir ticari oluşumdur ve duygusal en ufak bir serzenişe yer vermek ahmaklık olacaktır. Elbette İddaa oyunu işletmecisi için oldukça kazançlı bir üründür ve cazibesi buradan gelmektedir. Fakat dünya çapında samimi olarak tekellere karşı mücadele ettiğini düşündüğüm bir kurum, bahis sektörünü küresel çapta düşündüğümüzde tüm bahisseverler için bu anlamda bir hayal kırıklığı yaratmıştır.
Tarih 27 Mayıs 1934, faşizmin en yoğun yaşandığı dönemlerden geçiyor avrupa. Musolini'nin İtalya'sında 1934 Dünya Kupası düzenleniyor. Bu turnuva boyunca hakemlerin İtalya'yı korudu birçok kayakta belirtiliyor ama asıl unutulmayacak olay eleme maçında İtalya ile ABD'nin karşılaştığı maçta yaşanıyor. Maçın hakem üçlüsü Mosolini'yi faşist selamıyla selamlıyor.
